prijava
SARAJEVO, 14. septembra (FENA) - Snažne i obrazovane nacije, uvijek pronađu put opstanka, bez obzira na lomove i krize koje ih pogađaju, a u tome je Evropa nenadmašna, smatra analitičar za politiku i sigurnost Fikret Mehović.
Mehović je u razgovoru za Fenu, u kontestku sve češćih verbalnih napada na Evropsku uniju, podsjetio da se od pada Rimskog carstva, do rata u Ukrajini, „propast Evrope“ neprestano najavljuje. Ali, Mehović kaže da svaki put – Evropa preživi, i ne samo da preživi, već se iznova uzdigne, često snažnija, pametnija i sofisticiranija.
- Koliko god puta je bila dovedena do ivice, Evropa nikada nije umrla, samo mijenja lice. Danas, suočeni s agresijom Rusije, energetskim krizama, rastućim populizmom i globalnim previranjima, ponovo slušamo iste mantre: „Evropa je gotova“, „EU će se raspasti“, „Amerika će je ostaviti“, „Rusija će pregaziti kontinent“. Ali sve to smo već čuli kroz stoljeća - kaže je Mehović.
Od Rima do Evropske unije, dodaje, evropska historija nije linearna – ona je ciklična. Svaka epoha nosila je svoje krize, svoje „proroke apokalipse“ i svoje ruševine, ali "Evropa se uvijek 'izvlačila', uvijek nalazila put i uvijek ostajala važna".
- Kada je Rim pao, baklju je preuzela Bizantija i nosila je još hiljadu godina. Kada su Evropljani zaklani u Tridesetogodišnjem ratu, rodio se koncept suvereniteta i diplomatije – temelj današnjeg međunarodnog prava. Iz mraka srednjeg vijeka izrasle su Španija i Francuska, potom Britanija, a zatim Njemačka. Svaka u svom dobu nosilac evropske ideje, kulture i moći - podsjeća Mehović.
I svaki put kad bi jedna sila oslabila, druga bi ustala.
- Evropska moć nikada nije počivala isključivo na vojsci. Njena prava snaga bila je u znanju, nauci, kulturi, idejama. Bila je laboratorija inovacija: renesansa, prosvjetiteljstvo, univerziteti, moderna demokratija, ljudska prava. Čak i kada su joj kontinenti gorjeli, Evropa je znala kako da iz pepela stvori novi poredak - ističe Mehović.
Dvije svjetske katastrofe koje su razorile kontinent dovele su do nastanka Evropske unije – projekta mira i saradnje kakav svijet do tada nije poznavao.
- I danas, unatoč svim krizama, EU ostaje najveći trgovinski blok na svijetu, nosilac jedne od najmoćnijih valuta, lider u tehnologiji, digitalizaciji i zelenoj tranziciji - naglašava on.
Neprijatelji Evrope, često potcjenjuju ono što Evropa zna najbolje, a to je da preživi. Preživjela je Hune i Osmanlije, Napoleona i Hitlera, Staljina i Hladni rat, "preživjet će i Putina – i sve koji priželjkuju njen kraj".
- Svaka prijetnja Evrope kroz historiju na kraju je postala fusnota, dok je ona nastavljala da oblikuje svijet. Možda više nije imperijalna sila, ali je i dalje civilizacijska osovina. Možda je umorna, ali nikad bespomoćna. Zato, svaki put kad neko kaže da je „Evropa mrtva“, treba se sjetiti da je to već rečeno – i da je uvijek bilo pogrešno. Jer Evropa ne umire - Evropa samo mijenja lice - zaključuje analitičar za politiku i sigurnost Fikret Mehović u razgovoru za Fenu.
(FENA) F. F.
